Ejder Meyvesi Nedir?
Ejder meyvesi veya pitaya, Cactaceae familyasına ait olan Hylocereus cinsinin meyvesidir.
Ejder meyvesi uzun gün bitkisidir. Ejder meyvesi ayrıca, pitaya, pitahaya, gece açan cereus, çilekli armut, Gecenin Belle’si, Cinderella bitkisi gibi birçok isimle de anılmaktadır. Bu isimlerden en yaygın kullanılanı, meyve kabuğunda pullar olduğu için Haiti dilinde “pullu meyve” anlamına gelen bir kelime olan “pitaya”dır. Geleneksel kullanımı oldukça yaygındır özellikle Asya ülkelerinde geleneksel tıp hekimleri hastalıkları önlemek ve iyileştirmek için kullanır.
Ejder meyvesi; Kuzey, Orta ve Güney Amerika’nın tropik bölgelerine özgü olmasına rağmen, ticari ilgi görmesi, ekim gereksinimlerinin zor olmaması, kuraklığa karşı toleransının yüksek olması, ışık yoğunluğuna ve yüksek sıcaklığa kolay adaptasyonu, geniş bir ürün yelpazesine sahip olması ve insan sağlığına önemli faydaları nedeniyle son zamanlarda dünya çapında yaygın olarak yetiştirilmeye başlanmıştır.
Ejder Meyvesi Bitkisinin Özellikleri
Ejder meyvesi; şekli, meyvesi ve kabuğunun çekici renkleri nedeniyle egzotik bir meyvedir. Ejder meyvesi türüne bağlı olarak birçok renkte olabilir. Örneğin; kırmızı meyve, pembe kabuk veya beyaz meyve mor kabuk gibi…
Posa ve kabuklar yüksek su içeriğine sahiptir, lif bakımından zengindir ve yüksek miktarda vitamin, mineral ve antioksidan dâhil olmak üzere birçok biyoaktif bileşik içerir.
Ejder Meyvesinin Tadı Nasıldır?
Meyve tatlı ve ekşi bir tada sahiptir.
Ejder Meyvesi Kaç Kaloridir?
100 g ejder meyvesinde ortalama 260 kcal bulunmaktadır. Bir meyveye göre ortalama bir kaloride sayılabilir. Yüksek lif ve antioksidan içeriğiyle tüketilmesi önerilen bir meyvedir.
Ejder Meyvesi Faydaları Nelerdir?
Ejder meyvesi fitokimyasallar bakımından oldukça zengindir. Betalainler, flavonoidler, polifenoller, terpenoidler, steroidler, saponinler, alkaloidler, tanenler ve karotenoidler pitayanın tüm kısımlarından elde edilebilen biyoaktif bileşiklerdir. Bu bileşikler antioksidan, antikanser, antiinflamatuar, antimikrobiyal özelliktedir ve sağlığa oldukça faydalıdırlar.
Ejder Meyvesi Ne işe yarar?
- Antioksidan:
Antioksidanların kanser gibi birçok hastalıkta rol oynayan serbest radikallerin neden olduğu hücresel hasarı önleyici etkileri bulunmaktadır. Antioksidanların yeterli miktarda alınması kronik hastalıklar başta olmak üzere birçok oksidatif stres kaynaklı hastalıktan korur.
Ejder meyvesinin antioksidan özellikleri oldukça fazladır. Farklı türlerinin antioksidan farklılığı ve zenginliğinin olmasının yanı sıra aynı bitkinin farklı kısımlarında da antioksidan özellik farklılık gösterebilir.
- Antikanser
Ejder meyvesi; polifenol, antosiyanin, betalain, steroid ve triterpenoid gibi güçlü antioksidanların varlığı sayesinde antitümor ve antikanser etkiler gösterir.
- Antidiyabetik
Diabetes Mellitus (şeker hastalığı), pankreasın insülin üretimindeki bir sorun ve/veya hücrelerin insülin etkisine karşı yetersiz duyarlılığı sonucu oluşan hiperglisemiye (yüksek kan şekeri) bağlı, dünyadaki en yaygın sistemik hastalıklardan biridir.
Ejder meyvesi yapısında bulunan lifler ve fitokimyasallar sayesinde insülin direncini iyileştirir.
- Antihiperlipidemik
Dislipidemi, ateroskleroza (damar sertliği) neden olan önemli bir durumdur. Kardiyovasküler hastalıkların önlenmesi için kan lipidlerinin ve kolesterollerinin normal seviyelerde olması çok önemlidir.
Ejder meyvesi; lif, fenolik, polifenol ve flavonoid içeriği ile serum lipit profilinin azalmasını sağlar. Bu bileşikler kolesterolün bağırsakta emilimini engeller ve kolesterolün bağırsaklarda dışkı yoluyla atılmasını sağlar.
- Antiviral ve antimikrobiyal
Ejder meyvesi yapısındaki betasiyaninler ve fenolikler sayesinde antimikrobiyal aktivite gösterir.
- Yara iyileştirici
Yapısında bulunan güçlü antioksidanlar yara iyileşme sürecinde gerekli olan diğer faktörlerin sorunsuz bir şekilde çalışmasını sağlar.
- Anti-obezite:
Dolaşım desteği sağlaması, insülin direncini iyileştirmesi, yağ profilini düzenlemesi ve pankreasın çalışmasına yardımcı olması gibi vücutta pek çok metabolik olaya katkıda bulunduğu için obeziteye karşı korur.
Burada dikkat edilmesi gereken porsiyon kontrolüdür. Bu etkilerinden daha fazla yararlanmak için meyvenin daha fazla tüketilmesi fayda sağlamaz.
- Karaciğer koruyucu
Yapılan çalışmalarda ejder meyvesinin karaciğer koruyucu özellikleri gözlemlenmiştir.
- Antiiflamatuar
Yapısındaki antioksidan bileşikler vücutta anormal olan iltihaplanmayı engeller ve vücudu kronik hastalıklara karşı korur.
- Prebiyotik potansiyeli yüksek
Ejder meyvesinin prebiyotik içeriği yüksektir. Prebiyotikler, kolondaki normal floranın büyümesini ve kolon kanseri gibi bağırsak hastalıklarına karşı koruyucu etki sağlayan, sindirilmeyen oligosakkaritlerdir.
Hazırlayan: Uzman Diyetisyen Sibel ATASEVEN
Kaynakça
Hernández, Y. D. O., & Salazar, J. A. C. (2012). Pitahaya (Hylocereus spp.): a short review. Comunicata Scientiae, 3(4), 220-237.
Luu, T. T. H., Le, T. L., Huynh, N., & Quintela-Alonso, P. (2021). Dragon fruit: a review of health benefits and nutrients and its sustainable development under climate changes in Vietnam.
Jeronimo, M. C., Orsine, J. V. C., & Novaes, M. R. C. G. (2017). Nutritional pharmacological and toxicological characteristics of pitaya (Hylocereus undatus): A review of the literature. African Journal of Pharmacy and Pharmacology, 11(27), 300-304.
Verona-Ruiz, A., Urcia-Cerna, J., & Paucar-Menacho, L. M. (2020). Pitahaya (Hylocereus spp.): culture, physicochemical characteristics, nutritional composition, and bioactive compounds. Scientia Agropecuaria, 11(3), 439-453.
Jalgaonkar, K., Mahawar, M. K., Bibwe, B., & Kannaujia, P. (2022). Postharvest profile, processing and waste utilization of dragon fruit (Hylocereus Spp.): A review. Food Reviews International, 38(4), 733-759.
