FSH hormonu hem kadınlarda hem de erkeklerde bulunan bir çeşit ergenlik hormonu olarak da tanımlanmaktadır. Kadınların yumurtalıklarının erkeklerin ise testislerinin işlevlerini yerine getirmelerine yardımcı olmaktadır. Bu hormon aynı zamanda çocuk sahibi olmak için iki taraf için de gereklidir. Yumurtalıklarda östrojen, erkeklerde ise sperm üretimine yardımcı olan FSH değeri kaç olmalı? Sorusunun cevabı da merak edilmektedir. Kadın ve erkeklerde FSH hormonu hakkında merak edilen bütün detaylar içeriğimizde!

FSH değerini belirlemek ve doğru yorumlayabilmek için kadın, erkek ve çocuklara test yapılabilir. Bu testlerin amacı şu şekilde:

• Kadınlarda FSH testi: Kadınlara yapılan test, özellikle düzensiz adetlerin nedenini belirlemek ve yumurtalıkları içeren hastalıkların tespit edilmesi için gereklidir. 
• Erkeklerde FSH testi: Erkeklere yapılan FSH testinde ise sperm sayısının düşük olup olmadığına bakılır. 
• Çocuklara FSH testi: Çocuklara da yapılabilen bu test ile, çocukların ergenlik dönemine girip girmedikleri anlaşılmaktadır. 

FSH Hormonu Nedir?

Normal yollardan çocuk sahibi olmak isteyen çiftler güçlük çektiklerinde doktorun yolunu tutmaktadır. Burada hem kadın hem de erkeklere belirli testler yapılmaktadır. Problemin kaynağı tespit edilirse sorun o kadar daha kısa sürede çözülebilecektir. İlk aşama için genellikle FSH testi yapılmaktadır. Peki, FSH hormonu nedir? Kanda nasıl olmalıdır? 

Kadınlarda FSH testinin yüksek çıkması vücudun yumurta üretmek ya da yumurtayı serbest bırakmak için daha fazla çalıştığını göstermektedir. Vücut, yumurtlama işlevini yerine getirene kadar FSH üretir. Sağlıklı sperm gelip döllenme meydana gelmezse FSH üretilmeye devam edilir. Anormal olarak yükselmeye devam eden FSH hormonu bizlere kadının ileri yaşlarda olduğunu ya da yumurtalık rezervinin azaldığını gösterir. 

Erkeklerde FSH hormonunun yüksek çıkması da benzer bir sorunu göstermektedir. Genellikle sperm dışarıya çıkmaz ya da meni de az miktarda sperm görülür. 

FSH Yüksekliğinde Ne Olur?

FSH yüksekliği pek çok durumu da beraberinde getirmektedir. FSH hormon yüksekliğinde şu durumlar olabilir:

• Kadınlarda yumurtalık, erkeklerde testis problemleri: FSH seviyesinin yükselmiş olması kadınlarda yumurtalık, erkeklerde testis bölgesinde sorun olduğunu gösterebilir. Bu durum kadınlarda Turner sendromu erkeklerde ise Klinefelter sendromu gibi durumlarda görülür.
• Menopoz: Kadınların ileriki yaşlardaki en sık karşılaştığı sorunlardan biri menopozdur. Menopoz döneminde kadınlarda doğal olarak folikül uyarısı hormonu artmaya başlamaktadır. Bu aslında yumurtalık fonksiyonlarının ve östrojen seviyesinin düşmeye başladığını gösterir. Kısacası doğurganlık oranı minimuma iner. 
• Yumurtalık sendromu: Halk arasında bu durum polikistik over sendromu olarak da bilinmektedir. Yumurtalık kistleri başta adet düzensizliği, çok kanama gibi durumlara neden olabildiği gibi hormonal dengesizliklere de neden olabilir. 

Aynı zamanda alkolün fazla tüketilmesi halinde FSH değerinde yükseklik görülebilir. Her iki cinste de kronik böbrek yetmezliği, siroz ve AIDS gibi hastalıklar varsa FSH değeri yüksekliğinden söz etmek mümkün olabilir. 

Erkeklerde FSH yüksekliği

FSH yüksekliği sadece kadınlarda değil, erkeklerde de görülmektedir. Çeşitli durumlara neden olabilen FSH yükseldiğinde erkeklerde şu durumlara neden olabilir:

• Testislerin hiç olmaması
• Testislerin az gelişmesi
• Kısırlık
• Kısırlık durumu olmasına rağmen, normal yollarda çocuk sahibi olamama gibi durumlara neden olmaktadır. 

Erkeklerde FSH normal değeri 1,5 ila 12,4 mIU/mL olmalıdır. Yüksek çıkan bu hormon kaliteli sperm üretilmediğini göstermektedir. Sperm üretim durumunda yaşanan bu sorun doğurganlığın da azalmasına neden olur. Konuya ilişkin daha önce yapılan çalışmalarda erkeklerde ortalama 7,6 üzeri FSH değerinin bozukluk olduğu ifade edilmektedir. FSH değerinin yüksek olmasının en temel sebepleri arasında testislerde hasar meydana gelmiş olması, ilaç kullanımı, yaşın ilerlemesi, tip 2 diyabet gibi durumların olduğunu da söylemek mümkün. 

FSH Hormonu Kaç Olmalı?

FSH kan ve idrar testinde sonuç verebilir. Kanda hemen, idrarda ise 1 günlük idrarın toplanmasıyla yapılması durumunda sonuçlanır. Kadında fsh hormonu kaç olmalı? Sorusu özellikle gebe kalmak isteyen kadınlar tarafından merak ediliyor. Bu hormonun değeri normal olarak 5 ve 10 arasında olması gerekmektedir. 10’un üzerinde olması hamilelik ihtimalini azaltmaktadır. Daha da üzeri olması halinde tüp bebek ile çocuk sahibi olma ihtimalini de minimuma indirecektir. Aynı şekilde 5’in altında olması da yumurtalıklarda sorun olduğuna işaret etmektedir. 

Bir günlük idrar ve kan sonucu ile belirlenebilen FSH hormonu için kadınların adet dönemi çok önemlidir. En doğru sonucu alabilmek için adet döneminin 3. Gününde test yapılması gerekmektedir. Çünkü FSH hormonu adet boyunca kadınlarda değişkenlik gösterebilir. Testin aç karnına yapılması önerilmektedir. 

Çocuk sahibi olamayan çiftlere kısırlık için yapılan ilk testlerden biri FSH hormon ölçümüdür. Doğru bir sonuç için adet döneminin 2. Ya da 3. Günün de kan testi yapılması gerekmektedir. Eğer kanda FSH hormonu 10’un üzerinde yüksek çıkarsa bu yumurtalıkların doğru çalışmadığını gösterir. 

Kadınlarda ve erkeklerde FSH hormonu farklı anlama gelmektedir. Kadınlarda yumurtlamak için vücudun daha fazla çalıştığını erkeklerde ise sağlıklı sperm üretilmediğini gösterir. Bu durumda çiftlerin çocuk sahibi olma ihtimali testin değerlerine göre azalabilir. 

Erkekler ise bu durumla karşı karşıya kaldıklarında FSH kaç olmalı? Sorusunu sormaktadır. Yetişkin ve sağlıklı bir erkekte FSH seviyesi 1,5 ila 12,4 arasında olmalıdır. Eğer bu test 12’den yüksek olursa, bu durum testislerde sperm üretimi açısından bir sorun olduğunu gösterir. 

Kadınlarda FSH hormonu:

0 ve 7 yaş arasında: 6,7 mIU/mL

8 yaş ve ergenlik sonrasında:  

Foliküler faz: 3.1-7.9 mIU/mL

Ovulasyon fazı: 2.3-18.5 mIU/mL

Luteal faz: 1.4-5.5 mIU/mL

Menopoz döneminde: 30.6-106.3 mIU/mL

Erkeklerde FSH hormonu;

0-7 yaş: <6.7 mIU/mL

8 yaş sonrasında: 1.3-19.3 mIU/mL olması gerekmektedir. 

FSH Düşüklüğünde Ne Olur?

FSH hormonu vücut için çok önemli fonksiyonları olan bir hormondur. FSH düşüklüğü Kadınlarda hormon eksikliği, ergenlikte eksik gelişme, yumurtaların zayıf olması gibi durumlara neden olur. Yumurtalar doğru bir şekilde büyüyüp gelişemezse ileriki dönemlerde çocuk sahibi olmayı zorlaştırır. Kısırlığa da neden olabilir.

Erkeklerde FSH, uygun spermin üretilmesi için gerekli bir hormondur. Yapılan test sonucunda bu hormonun düşük çıkması halimde sperm eksikliği ya da ergenlik eksikliğinden söz etmek mümkün. Bu durumun bir diğer adı da follikül stimülan hormon fsh olarak bilinmektedir. Uyarıcı hormon eksikliği olursa, erkeklerde sperm üretimi sınırlı olur. Elbette bu durumu yaşayan kişilerin baba olma şansı hala vardır. FSH hormonu ergenlik döneminden sonra düşüklük gösterirse aynı sorunlar yine olacaktır. 

FSH Yüksekliği Belirtileri Nedir?

Kadın ve erkeklerde FSH yüksekliği belirtileri farklı şekillerde kendini göstermektedir. Kadınlarda genel olarak FSH hormonu düşüklüğü ve yüksekliğinin sebepleri şu şekildedir:

• Kadınlarda ergenlik döneminde yumurtaların daha az çalışıyor olması
• Yumurtaların işlevini yerine getirmemesi
• Yumurtalarda eksik gelişim
• Böbreklerdeki sorunlar
• Yeme alışkanlığı problemleri
• Erkeklerde testis ve yumurtaların iltihaplanması
• Menenjit rahatsızlığı
• Tiroid bezlerinin yavaş çalışması
• AIDS hastalığı
• Kadınlarda menopoz ve polikistik over sendromunun görülmesi
• Sigara, alkol ve zararlı alışkanlıkların olması

Belirtilen bu durumlar kadınlarda ve erkeklerde PSH değerinin normal olmamasına sebep olarak gösterilebilir. Ancak ayrıntılı bilgi için mutlaka doktorunuzla iletişime geçip, gerekli testleri yaptırmanız gerekmektedir. 

FSH hormonu yüksek çıkarsa bu hormonun dengelenmesi için doktorunuz size bazı ilaçlar önerecektir. Çocuk sahibi olma şansının artırılması için mutlaka erken bir tedavi planının uygulanması gerekir. 

Bazı belirtileri gördüğünüz zaman tedavi ve hızlı sonuç almak için hemen doktorunuza gitmelisiniz. Özellikle çocuk isteyip de bir türlü normal yollardan gebe kalamadığınızda. Aynı zamanda çiftler arasında cinsel işlev bozukluğunun olduğunu fark ettiğinizde doktorunuza başvurmanız önerilmektedir. 

FSH Hormonu Hamile Kalmayı Engeller mi?

FSH hormonu kadınlarda yumurta, erkeklerde ise direkt olarak sperm ile ilgilidir. Ortalama FSH referans aralığı bizlere gebelik ile bilgi verebilir. Gebeliğin olmaması ya da ihtimalinin az olması için FSH değerinin 10’un üzerine çıkması gerekir. Özellikle 15 ve üzeri gibi rakamlardan bahsediyorsak, gebelik ihtimalinin de bir o kadar düşük olduğunu belirtebiliriz. Kısaca, FSH değer erkek ve kadınlar da ne kadar artarsa, gebelik ihtimali de o kadar azalacaktır. 

FSH Hormonu Nasıl Düşürülür?

FSH hormonu yüksek çıkması haline nasıl düşürüleceği merak edilmektedir. Doktorunuz gerekli gördüğü durumlarda sizin için ilaç başlayabilir. Ancak ilaç öncesinde bitkisel ve takviye edici gıdalardan destek alarak ilaç almadan da hormonunuzu düşürmeye yardımcı olabilirsiniz. Bitkisel olarak adaçayı, testere dişli arslan pençesi alternatif tıp tedavileri arasında bulunmaktadır. 

FSH düşürmek isteyenler ayı zamanda takviye edici gıda ürünlerini de kullanmaktadır. İlaç olmayan ancak özel bitkilerden üretilen bu gıda ürünlerini doktora danışarak kullanabilir, FSH hormonunuzu düşürebilirsiniz. 

FSH Hormonu Nasıl Artırılır?

FSH hormonunun normalden daha düşük olması FSH düşüklüğü olarak tanımlanmaktadır. FSH hormonu düşük çıktığında direkt olarak bir yiyeceğin bu hormonu yükselttiğini söyleyemeyiz. Ancak bazı besinlerin iyi geldiği de bir gerçek!

Mutlaka sağlıklı yağlar kullanın. Keten tohumu yağı, zeytin yağı, balık yağı gibi sağlıklı yağlarla beslenmeye çalışın. 

Yeşil sebzeler her kesim için iyi gelen yiyecekler arasında bulunmaktadır. Yeşil sebzelerin içerisinde bulunan antioksidan vitaminleri değerlerinizin yükselmesine yardımcı olacaktır. Özellikle ıspanak, lahana, buğday çimi ve brokoli de bu vitaminler çok fazladır. 

En besleyici besinler arasında olan arı sütü de bu noktada tüketmeniz gereken besinler arasında bulunmaktadır. Kraliçe arının doğurgan olmasını sağlayan arı sütünü yiyecek ya da takviye edici bir gıda olarak da tercih edebilirsiniz. 

Antioksidan içerikli gıdalar tüketebilirsiniz. Bu besinler karaciğer hormonlarınızı düzenlemeye yardımcı olur. FSH üretiminin vücutta sağlıklı bir şekilde yapılabilmesi için genel vücut sağlığının da iyi olması gerekmektedir. Bunun dışında FSH değerinin yükselmesine yardımcı olan besinler şu şekilde:

Tarçın, zerdeçal, çay, çilek, üzüm, yaban mersini, deniz yosunu. 

Yukarıda da belirttiğimiz gibi FSH değerinin direkt olarak yükselmesine yardımcı olacak net bir besin bulunmuyor. Aynı şekilde yüksek değerin düşürülmesini de direk etki eden bir besin yok. Sağlıklı beslenmek, düzenli uyumak, kötü alışkanlıklardan uzak durmak hormonların dengelenmesine yardımcı olur. 

Tüp Bebek Tedavisinde FSH Hormonu Önemli midir?

Çocuk sahibi olan çiftler alternatif yol olarak tüp bebek tedavisine yönelmektedir. Tüp bebek tedavisinden önce mutlaka yapılan testlerde FSH’nin ortalama bir değerde olması gerekmektedir. Genel olarak kadınların yumurtalıklarındaki yumurtaların uyarılması için FSH hormonu tetiklenmektedir. Erkeklerde ise sperm toplanarak embriyolar laboratuar ortamlarında birleştirilir. Son olarak sağlıklı bir gebeliğin oluşması için oluşturulan embriyo kadının rahmine yerleştirilir. Bu noktada doktorlar sürecin desteklenmesi için birtakım ilaçlar önermektedir.