Mürver Nedir?
Mürver, halk arasında “kara mürver, piran, sultan otu, şahmelek, patlankuç” isimleri ile de bilinen mürvergiller (Viburnaceae) familyasına mensup; görüntüsü ve tadı ile birçok kişi tarafından beğenilen ve bunların yanında insan sağlığına olan faydası ile meşhur olan bir bitkidir.
Mürver yapısal olarak;
- 4-10 m’ye kadar uzayabilen çalı formunda bir bitkidir.
-
- Gövdesi açık kahverengi veya gri renkte olup kabuğunda çatlaklar vardır.
- Yaprakları üst kısımlarda mat yeşil, alt kısımlarda açık mavi-yeşil renktedir.
- Krem rengi çiçekleri 5 mm çapında, 5 parçalı ve birleşiktir.
- Çiçekler keskin ve kuvvetli aromatik kokulu olup müsilajlı, önce tatlımsı, sonra acı lezzetlidir.
- Meyveleri tatlı ve ekşimsi lezzette, karakteristik kokuludur.
Mürver bitkisinin özellikle çiçekleri ve meyvesi kullanılır. Bu sebeple “mürver çiçeği” olarak sıklıkla anılır. Çayı, sosu, şerbeti, reçeli, tatlısı, suyu yapılır; rengi ve tadının güzelliği ile faydalarının çokluğu sıklıkla tercih edilmesinin sebeplerindendir. Meyvesinden ayrı, çiçeklerinden ayrıca faydalanılır.
Mürverin minik meyveleri vardır. Bu meyveler koyu mor, siyah arası bir renktedir. Nisan ayında açan ve kış aylarında dökülen; park ve bahçelerde görülmeye alışılmış çiçekleri mevcuttur. Çiçeklerinin 30’a yakın türü vardır; küçük, beyaz (fildişi) renkli ve küme şeklindedir.
Muammer Yıldız’dan Mürverin Faydaları
- Mürver çiçeği zayıflama konusunda çok başarılıdır.
- Ödem çözücüdür.
- Tokluk hissi verir.
- Yağ yakıcı özelliği bulunmaktadır.
- İltihapları giderici özelliği vardır.
- Arındırıcı özelliği vardır.
- Sindirim için çok faydalıdır.
- Hemoroit tedavisinde etkilidir.
- Böbrekleri temizlemekte ve vücuttaki ağır metallerin atılımında ciddi bir katkısı bulunmaktadır.
- Böcek kovucu özelliği çok yüksektir.
- Yapraklarını ve çiçeklerini mutfakta tutmak birçok böcek ve güvenin yaklaşmasına engel olabilmektedir. Geleneksel tıpta bunun çok kullanıldığı rivayet edilir.
Geleneksel Tıpta Mürver
Dioscorides:
- İltihap azaltıcı,
- Yanık iyileştirici,
- Köpek ısırmalarında,
- Ülser ve gut tedavisinde etkilidir.
Hipokrat:
Mürveri “İlaç Sandığı” şeklinde nitelendirmiştir. (1)
Mürver ve Mürver Çiçeği Hakkında Halk Tecrübeleri (Faydaları)
- Mürverin meyveleri ve çiçeklerinden yapılan şerbetler anne sütünü artırır.
- Metabolizmayı hızlandırır. Düzenli olarak kullanılırsa zayıflamada yardımcı olur.
- Bağışıklık sistemini kuvvetlendirir.
- İçinde A, C ve B vitaminleri barındırır.
- Ağrı kesici özelliği vardır. Hastalıkların tedavisinde destek olur.
- Mürver ağacının kabukları kaynatılarak tüketildiğinde kabızlık şikâyetleri azalabilir.
- Mürver yaprakları ciltte oluşan derin yaraların iyileşmesinde yardımcı olur.
- Balgam söktürür.
- Grip, zatürre gibi hastalıklarda faydalıdır.
Mürver Şurubu Nasıl Yapılır?
- 3 fincan kurutulmuş kara mürver,
- Az miktarda kök zencefil,
- 4 bardak su,
- 1 tatlı kaşığı kadar toz tarçın,
- 1 çay bardağı bal
- Bir parça karanfil tozu
Yapılışı
- Mürver, karanfil, tarçın ve zencefili bir tencere kaynamış suyun içine atın.
- Ocağın altını kısarak suyun yarısı buharlaştıktan sonra altını kapatın.
- Soğumak üzereyken içine bal katın.
- Karışımı cam bir kabın içinde serin bir ortamda tutmalısınız.
- Haftada 1-2 kez tüketmek yeterli olacaktır.
- Şurubun ardından ılık su içmelisiniz!
Muammer Yıldız’dan Mürver Bitkisi ile Çay Kürü Önerisi
Çay Kürü (2 litre)
- Mürver çiçeği (100 g)
- Biberiye (50 g)
- Funda (50 g)
- Kekik (50 g)
- Sinameki (150 g)
Hazırlayan: Erva Aydın
KAYNAKÇA
-
- Mérillon, J. M. & Ramawat, K. G. (2019). Bioactive molecules in food. Springer.
- Göldağ, R., Göldağ, Ö. ve Doğan M. (2022). Beslenme ve Sağlık İçin Kara Mürver’in (Sambucus nigra L.) Önemi: Biyolojik Aktiviteleri. Akademik Platform Helal Yaşam Dergisi. 4(1), 10-17.
