Nikotinamid adenin dinükleotid (NAD), tüm canlı hücrelerde bulunan metabolizmaya yardımcı olan hücresel homeostazın korunmasında önemli bir rol oynayan, bol miktarda bulunan bir metabolittir. NAD +, enerji üretimi, glikoliz, trikarboksilik asit (TCA) döngüsü, oksidatif fosforilasyon (OXPHOS), yağ asidi oksidasyonu (FAO) ve serin biyosentezi ile ilgili çoklu indirgeme-oksidasyon (redoks) reaksiyonlarında bir kofaktör görevi görür.

NAD+ maya fermantasyonu sırasında keşfedilmiş olup redoks metabolizması, yaşlanma ve uzun ömür, bağışıklık sistemi ve DNA onarımındaki önemli rolleri bilinmektedir. NAD ilk olarak maya ekstraktlarındaki metabolik hızları düzenlemedeki rolü nedeniyle ve daha sonra redoks reaksiyonlarında ana hidrit alıcısı olarak tanımlanmıştır. 

Oksitlenmiş (NAD +) ve indirgenmiş (NADH) olmak üzere iki şekilde bulunur. NADH (nikotinamid adenin dinükleotid) bir koenzim olup hücrelerde enerji üretimi sürecinde rol oynamaktadır. NADH vücutta doğal olarak bulunur. 

NADH niasin olarak da bilinen B3 vitamininin biyolojik olarak aktif formudur. NADH hidrojenin biyolojik şekli olup her hücrede mevcut oksijen ile enerji ve su oluşturarak reaksiyona girer. Bir hücrede NADH ne kadar çok varsa, hücre o kadar çok enerji üretir ve uzun yaşar. 

NADH, mitokondri için önemli bir koenzimdir. Mitokondri hücrelerin enerji üretim merkezi gibi çalışmaktadır. Vücut enerjisinin üretilebilmesi için oksijene, glikoza ve NADH’a ihtiyaç vardır. Oksijen ve glikozun eksikliği gibi NADH‘nın eksikliği de hücrelerin ölümüne yol açmaktadır. Yaşın ilerlemesiyle hücrelerdeki enerji seviyesi düşmekte ve bunun sonucunda da birçok hastalığa yakalanma riski artmaktadır. 

NADH insan, hayvan ve bitki gibi tüm canlı hücrelerinde mevcuttur. NADH sadece tüketilen besinlerle dışardan alınır. Yaşın ilerlemesiyle birlikte hücrelerdeki düzeyinin düşmesinden dolayı NADH’a olan gereksinim daha fazla artar.

NADH, aerobik elektron taşıma zinciri aracılığıyla ATP üretiminde veya anabolik metabolizmada kullanılabilir. ATP hücrelerde kullanılan bir enerji kaynağıdır. Aerobik durumlarda NADH’nın ATP sentezi için enerjiye katkısı vardır. Ancak oksijen eksikliği gibi durumlarda NADH’den NAD+’nin yeniden üretimi hücrenin ATP gereksinimini karşılamaya yeterli değildir. Buna karşın glikoliz oksijen gerektirmez ama NAD+’nin yeniden üretimini gerektirir. Oksijen eksikliğinde NADH’nin NAD+’ye yükseltgenmesine fermantasyon denir.

• Enerji metabolizmasında, 
• Mitokondriyal fonksiyonlarda, 
• Yaşlanmada, 
• Kalsiyum homeostazisinde, 
• Bağışıklık fonksiyonlarında ve 
• Gen ifadesinde önemlidir. 

NADH Gıda Takviyesi Ne İçin Kullanılır?

NADH gıda takviyeleri ilaç olarak kullanılmaktadır. Kullanım amaçları arasında;

• Hafızayı geliştirmek
• Alzheimer hastalığında
• Yüksek tansiyon
• Depresyon
• Parkinson hastalığı
• Yüksek kolesterol
• Yaşlanmayı geciktirmek vardır.

Hayvanlar ve insanlar üzerine yapılan çalışmalarda beyin hücrelerinde NAD + tükenmesinin yaşlanma ile bağlantılı olduğu keşfedilmiştir. Buna ek olarak yaşlanma sırasında NAD+ seviyelerindeki bu düşüş ateroskleroz, artrit, hipertansiyon, bilişsel gerileme, diyabet ve kanser gibi yaşlanmayla ilgili hastalıkların gelişimi ve ilerlemesiyle ilişkilendirilmiştir. Ancak insanlarda bozulmuş NAD+ ‘ya bağlı süreçler ve nörodejeneratif hastalıklar için doğrudan bir yol henüz kanıtlanmamıştır.

Yapılan bir çalışmada; Parkinson hastalarının kas içerisine NADH enjeksiyonu yapıldığında kısa süreli iyileşme görülmüştür. Gün içerisinde hastalar eski haline geri dönmüştür

Yapılan çalışmalar sonucunda NADH’nın bu hastalıklar üzerinde net bir faydası tespit edilememiştir. Daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.

Ancak yapılan bir çalışmada; NADH’nın CFS semptomlarını azaltabileceğini tespit edilmiştir. NADH ve CoQ-10 takviyelerinin birlikte kullanılması kan dolaşımındaki ATP düzeylerini artırdığı gözlemlenmiş. 

NADH Dozu Ne Kadar Olmalıdır?

• NADH günde 5 miligram (mg) ila 10 mg arasındaki dozajlarda reçete edilir.
• NADH’ nin diğer ilaçlar veya takviyelerle etkileşime girip girmediği bilinmemektedir. Bugüne kadar tıp literatüründe buna dair çok az kanıt bulunmaktadır. 

NADH Yan Etkileri Nedir?

NADH kullanımı genel olarak güvenilirdir. 10-20 mg miktarın üzerinde alınmadığında genel olarak herhangi bir yan etkinin oluşmadığı tespit edilmiştir. Ancak aşırı derece NADH kullanımı sırasında bazı yan etkiler meydana gelmektedir. Bunlar arasında;

• Sinirlilik,
• Kaygı,
• Uykusuzluk vardır. 

NADH enjeksiyon ile verildiğinde, enjekte edilen bölgede;

• Ağrı,
• Şişme
• Kızarıklık meydana gelebilir. 

12 haftalık kısa süreli kullanımı sağlık üzerine daha olumludur. 

• Hamilelik ve emzirme döneminde NADH kullanımı hakkında yeterli bilgi yoktur bu nedenle kullanmaktan kaçınılması önerilmektedir.

NADH Gıda Takviyeleri Nasıl Alınır?

NADH gıda takviyeleri ME/CFS için güvenilir olarak henüz kabul edilmemiştir. Ancak NADH günde 5-20 mg arasında dozajlarda reçete edilebilmektedir. Yemeklerden 30 dakika önce alınmaktadır.