İnsan vücudunda “saç” estetik bir unsurdur. Esas görevi ise vücuttaki diğer tüylerin görevleriyle hemen hemen aynıdır. Bu görev; başı sıcak ve soğuktan, gelebilecek herhangi bir darbeden korumaktadır. 

Kadın-erkek fark etmeksizin saç, insanın “güzellik” unsurları arasında olmuştur. İnsanlar; kendi zevkleri, görünüşleri yahut dönemin moda anlayışına göre saç stilleri belirlemiştir. Günlük pratik yaşamda süreğen bir kullanım tarzının yanında saç stilleri özel günlerin, kostümlerin tamamlayıcı unsuru olmuştur.

En az vücudun diğer bölümleri kadar saçın da her insanda kendine has bir yapısı vardır. Saçın yapısı; uzama hızı, incelik-kalınlığı, rengi ve kuru-nemli olması insandan insana değişiklik gösterir. Sözü edilen özellikler kişilerde genetik olabilmekle beraber saçı kullanış biçimleri ve genel yaşayış tarzına göre de şekil alabilir. Saçın güzel ve sağlıklı olması kişinin kendine olan güvenini arttırmak adına mühimdir. Aynı zamanda sağlıksız görünen saçlar kişinin kendisini de sağlıksız göstermektedir. 

Saç Kuruluğunun Nedenleri

Saç kuruluğu meselesi, saçların kuruluk sebebiyle mat ve cansız görünümü insanları bunun sebeplerine ve giderilme yöntemlerini araştırmaya yönlendirmektedir. Saçın kuru olması birçok sebebe bağlıdır.

• Saçı Sürekli Yıkamak

Nem, vücudun ve doğal olarak saçın canlılığı için önemlidir. Saçın kurumasının en büyük sebeplerinden biri nemin eksik olmasıdır. 

Saçların her gün yıkanması, sık sık su görmesi durumunda nem eksikliği meydana gelir. Bu sebeple saç kuruluğu yaşayan kişilerin her gün yıkanmaması, saçlarını en iyi ihtimalle günaşırı su ile temas ettirmeleri gerekir. 

Saçın, yoğun bir sıcak suya maruz kalması da kurumasına sebep olur. Bunun için kuru saç problemi yaşayan kimseler ılık su ile duş almalıdır.

• Fazla Isı ile Temas ve Kimyasal Maddelerin Kullanılması

Saç, başın korunması için var olmakla beraber bir estetik unsurudur. Bu sebeple insanlar hem gündelik hayatlarında hem de özel günlerinde saçlarını şekillendirmek ister. Fön çekmek, düzleştirmek, maşa yapmak vb. işlemler, uygulamada kullanılan yoğun sıcaklık sebebiyle saçta kuruluk meydana getirmektedir. 

Estetik görüntü yalnızca saça şekil vermekten ibaret değildir. Boya, perma ve benzeri işlemler de görüntünün güzelleşmesi için saça uygulanır. Fakat bu gibi kimyasallar saçın kurumasına sebep olmaktadır. 

Şekil verme ve boyama gibi estetik işlemlerin belli zaman aralıklarıyla yapılması yahut boya seçimlerinde organik saç boyaları tercih edilmesi kuruluk gibi şikâyetlerin azalmasında fayda sağlayacaktır.

• Hava Koşulları

Saçla birebir temas halinde olduğu için hava koşullarının etkisi büyüktür. Sonbahar ve kış mevsimlerindeki soğuk, saçlarda kuruluk başta olmak üzere birçok probleme davetiye çıkartabilir. Yazın ise aşırı sıcak, rüzgâr, deniz ya da havuz suyu çeşitli saç problemlerini beraberinde getirebilir.

• Genetik, Yapısal ve Besin ile İlgili Sebepler 

Saçın rengi, incelik-kalınlığı gibi özellikleri kadar kuru yahut yağlı olması da genler ile alakalı olabilir. Aşırılık durumunun başka sebeplerle alakalı olmasının yanında, temelde genetik bir sebebin yatabileceği de unutulmamalıdır.

Vücuttaki akışın bozulmaması ve işleyişin devam etmesi için daima beslenmeye dikkat etmek gerekir. Besinden elde edilen ihtiyaçlar vücudun tüm ilgili organlarının sağlıkla çalışmasında önemli bir rol oynar. 

Saç kuruluğu, bazı besinlerin eksikliğinden kaynaklanabilir. Başta demir eksikliği olmak üzere çeşitli vitamin eksiklikleri tüm organları etkileyebileceği gibi saça da etki etmektedir. Saçta yaşanan problemlerin tedavisinde sağlıklı beslenmeye dikkat etmek gerekmektedir.

Düzenli ya da belli aralıklarla kullanılan ilaçlar yahut kimyasal başka maddelerin de yan etkisi saç kuruluğuna sebep olabilir. 

• Yanlış Şampuan ve Saç Bakım Ürünleri

Düzenli olarak kullanılan saç şampuanları yahut saç bakım ürünlerindeki kimyasallar, özellikle sodyum lauril sülfat (SLS) gibi maddeler, saçların kurumasına yol açmaktadır. Bu noktada saça devamlı temas eden ürünlerin kontrol altında tutulması gerekir. 

 

• Hormonal Değişiklikler:

Hormonal değişiklikler saç kuruluğuna sebep olabilir. Vücutta sebumun yetersiz salgılanması bu problemi ortaya çıkartmaktadır.

Sebum;

• Cildin nem dengesini korumakla görevlidir.

• Cildi; bakteriler, mantarlar ve alerjenlerden korur.

• Cildin esnek kalmasını sağlar.

 

• Aşırı Stres 

Stres birçok fiziksel ve ruhsal hastalığın sebebi olabilir. Stresle beraber vücuttaki değişimler ile saçta yaşanan problemlerin de ortaya çıkması mümkündür. 

Saç Kuruluğunu Önlemek İçin Neler Yapmalıyım

Saç kuruluğunun meydana gelmesinin birçok sebebi vardır. Bu sebepler genetik olmanın yanında kişinin kullandığı ilaçlar, saçına sürdüğü şampuan ve benzeri maddeler, beslenme alışkanlığına göre de şekillenebilmektedir. Hastalıkların, türlü rahatsızlıkların ortaya çıkışı kişiden kişiye göre değiştiği gibi tedavisi ve iyileşmesi de yine kişinin bünyesiyle alakalıdır. 

Saç kuruluğu problemi görünüm ve saçın sağlığı açısından mühimdir. Elbette bu problemi gidermenin de yolları mevcuttur. Bunun için öncelikle saçın neden kuruduğunu tespit etmek ve bu yolla çözüm aramak en doğrusu olacaktır. Problemin kaynağını tespit ettikten sonra oradan hareketle bir iyileşme süreci inşa etmek mümkündür.

• Fazla Isıdan Korunmak

Fazla ısıdan kasıt hem güneş ışığı hem fön makineleri gibi saç şekillendiricilerin maruz bıraktığı ısı hem de duş esnasında suyun aşırı sıcaklığıdır. Saça yapılan uygulamalarda ısının ayarlanması saçın korunmasını sağlayacaktır.

• Nemi Korumak ve Masaj Yapmak

Saçtaki kuruluğa en çok sebep olan unsur nem eksikliğidir. Bunun için saçtaki nemi korumak, duş süresini ve sıklığını azaltmak gerekmektedir. Organik olması kaydıyla nemlendirici saç kremleri kullanmak da saçın nem oranını dengelemek noktasında yardımcı olacaktır.

Duş öncesi, duş sırası ve sonrasında saça ve başa yapılan masaj, saçı yumuşak fırçalı bir tarak ile taramak nemin saçta yayılmasını sağlar. Bu sayede saçın nem oranı da artmaktadır.

• Doğal Ürün Tercihi

Saçın kurumasına en büyük sebeplerden biri düzenli olarak kullanılan şampuan, krem ve benzeri maddelerdir. Saçla birebir temas eden ve dolayısıyla birebir etkisi bulunan bu maddelerin doğal olması ve zarar verici kimyasallar barındırmaması önemlidir.

Saçın bakımında, özellikle nemini korumak ve kuruluğunu almakta, yardımcı olacak özel şampuanlar bulunmaktadır. Kırıklar, yağlı saçlar, dökülen saçlar için ayrıca şampuan üretildiği gibi kuru saçlar için de özellikle üretim yapılmaktadır.

Hekimzade’nin “Hairmax Argan Yağlı Doğal Şampuan”ını kullanmak kuru saçlar için faydalı olacaktır.

• Saçın Kırıklarını Aldırmak

Saçı uzun süre kestirmemek zannolunanın aksine saça zarar verebilir. Sık sık kırıkların aldırılması hem nem hem de genel sağlık açısından saça fayda sağlamaktadır.

• Beslenmeye Dikkat

Vücudun ihtiyacı olan besinleri ve vitaminleri alması yalnız saçın değil genel sağlığın korunmasında en büyük etkilerden biridir. Doğru ve doğal beslenme ile saç sağlığını korumak mümkündür. 

Sebze ve meyve tüketimi; protein barındıran besinlerin tüketimi sağlık için faydalıdır. Aşırı şekerli ve yağlı besinlerden kaçınılması gerekir.

Sigara ve alkol gibi zarar verici maddelerden de uzak durulmalıdır.

 

Saç Kuruluğu İçin Evde Yapılacak Doğal Tarif

1. Bal ve zeytinyağını bir kâsede karıştırarak saç maskesi elde edebilirsiniz. Maske, saça uygulandıktan yaklaşık yarım saat boyunca streç filme sarılı bir şekilde beklemelidir. Ardından saçı doğal bir şampuan ve krem ile yıkamanız gerekir. Haftalık yahut aylık olarak yapılabilecek olan bu uygulama saçın nem kazanmasına ve kuruluğunun giderilmesine fayda sağlayacaktır.
   
2. Bazı yağların saça uygulanması saçtaki kuruluğu azaltır:

• Badem yağı,
• Susam yağı,
• Hint yağı,
• Hindistan cevizi yağı 
• Jojoba ağı
• Argan ağı
• Avakado

Sözü edilen yağların içine B ve E vitamini ampülü karıştırmak da fayda sağlamaktadır.

 

KAYNAKÇA

• Bayram, V. (2011). Saç ve Saçlı Derinin Sağlığını Etkileyen Faktörler. ABMYO Dergisi. 22, 66-70.
• Karabacak, E. Ve Doğan B. (2014). Saç Bakım ve Tedavisinde Doğal Ürünler. Türkderm. 48(1), 60-63.
• Henderson, S., (1995), Temel Kuaförlük Bilimi, 22-30, Ankara
• Karaduman, F. ve Karaduman K. E. ve Catterson A., (1997), Güzellik Uzmanları İçin Temel Ders Kitabı, 63-71, Ankara