Halk arasında “Ala hastalığı” olarak bilinen Vitiligo bir tür deri hastalığıdır. Vitiligo, ciltte beyaz lekelerin ortaya çıkmasına sebep olur. Bu, vücudun herhangi bir yerinde olabilir ve ne kadar yayılacağı da bilinmez. Vitiligo’nun, eski zamanlardan beri bilinen ve görülen bir hastalık olmasına karşın sebepleri kesin olarak bilinmemektedir. Bulaşıcı ve iç organlara bağlı bir hastalık değildir. Hayati bir tehlikesi de yoktur. Fakat görüntü itibarıyla ciltteki beyazlıkların ve lekelerin büyüklüğü, fazla oluşu kişinin sosyal hayatını etkileyebilir.
Vücutta, cildin, saçın ve gözlerin rengini belirleyen melanin pigmentidir. Melanosit hücrelerin ürettiği bu pigment çalışmayı durdurur, ölür ya da zarar görürse ciltte beyaz lekeler oluşur. Pigment eksikliğine bağlı ciltte yayılan bu lekeler tıp biliminde Vitiligo olarak isimlendirilmiştir. Vitiligo; herhangi bir yaşa, cinsiyete, ırka bağlı değildir. Yalnızca koyu ten rengine sahip kimselerde lekelerin varlığı daha belirgindir. Bunun haricinde herkeste ve her yaşta görülmesi mümkündür. Hastalığın belli bir kısmının genetik faktörlere dayandığı tespit edilmiştir.
Vitiligo Belirtileri Nelerdir?
Vitiligo’nun özellikle görüldüğü bir yaş yoktur. Gözle görülen beyaz lekelerin oluşması, vücudun belli bir yerinin aniden beyazlaması tek belirtisidir. Bu lekeler bazen küçük boyutlarda başlayıp melanin pigmentinin azalması veya zarar görmesine göre çoğalabilir ve büyüyebilir.
Vitiligo, belli bir yaşa bağlı olmadığı gibi vücudun belli bir bölgesinde de sınırlı kalmaz. Yalnız güneşin sıkça temas ettiği yüz, el, kol ve bacaklarda lekelerin daha sık görülmesi mümkündür.
- Tam teşhisin konulması için bir dermatolog ile görüşülmelidir!
Vitiligo Neden Olur?
Vitiligo çok uzun yıllardır bilinen, insanlarda sıklıkla görülen bir deri hastalığıdır. Yaşamsal fonksiyonları engelleyecek bir zararı olmamakla beraber kişinin derisindeki görüntüyü bozduğu için psikolojik bir etki bırakması söz konusu olabilir. Yıllardır var olan, bilinen ve görülen bir hastalık olsa da hastalığın neden geliştiğine dair pek bir bilgi bulunmamaktadır. Yine de hastalığı tetiklediği düşünülen birkaç sebep şöyle sıralanabilir:
- Otoimmün hastalıklar,
- Kansızlık,
- Sedef,
- Diyabet,
- Ateşli hastalık,
- Güneş yanıkları ve yaralanmalar,
- Ağır ruhsal travmalar,
- Sinir hücrelerinin zehirli madde üretmesi,
- Genetik faktörler
Vitiligo’ya Doğal Reçete
Birçok hastalıkta önerildiği gibi şayet varsa hekimin tedavisine ek olarak bitkisel uygulamalar hastalıkların iyileşmesinde etkin rol oynamaktadır. Vitiligo deri hastalığının tedavisine de alternatif olarak bazı bitkilerin içerikleri destek olabilir. Bu bitkilerden bazıları ve etkinliklerini şöyle sıralayabiliriz:
-
Şevketibostan
- Ağrı kesici özelliği vardır.
- Karaciğer rahatsızlıklarına iyi gelir
- Vücuttaki pigmenti, deride ve saçta bulunan pigmentasyonu destekler.
- Cilt hastalıklarında çok etkilidir.
- Egzama ve sedef gibi hastalıklarında olumlu sonuçlar verir.
-
Kayın Ağacı
- Vitiligo’da kullanılır.
- İştah açıcı özelliği vardır.
- Akciğer rahatsızlıklarında kullanılır.
- Ateş düşürücü özelliği vardır.
-
Civan Perçemi
- Düşük tansiyon,
- Migren rahatsızlığı,
- Cilt kuruluğu,
- Saç ve tırnak problemlerine etkili olan bitkilerden biridir.
- Civan perçeminden elde edilen uçucu yağların kırmızı kantaron ile birlikte;
- Cilt sağlığı,
- Cilt lekeleri,
- Cildi onarmak,
- Cildi desteklemek için çok etkin bir dokunuşu vardır.
-
Sığır Kuyruğu
- Çiçekleri mide sarkmasını ve mide rahatsızlığını giderir.
- Çiçeklerinin çayı kadınlarda görülen rahim sarkmasını giderir.
- Sığır kuyruğunun kökleri zeytinyağı ile ateşin üzerinde kaynatılıp kullanıldığında sedef hastalığına iyi geldiği geleneksel olarak bilinmektedir.
-
Hercai Menekşesi
- İdrar söktürücüdür.
- Kanı temizleyicidir.
- Balgam söktürücü, öksürüğü kesicidir.
- Egzama ve akne gibi deri sorunlarında iyileşme sağlar.
Dr. Muammer Yıldız Notu
Şevketibostan bitkisine dair bir halk tababeti vardır. Öncelikle bu hikâyeyi anlatmak isterim:
“Hatay taraflarında, Alibeyçağıllı köyünde oturmakta olan Ali Savcı isminde bir köy muhtarı bana eskiden tanıdığı bir çobanın saçları beyaz iken siyahlaştığını iddia etmişti. Çobanla yaptığı görüşmede bunun nasıl oluştuğunu sorunca çoban ona sürekli baş ağrısı geçiren bir kişi olduğunu ve sürekli ağrı kesicilerle yaşamakta olduğunu söylemiş.
Yanında hiç ağrı kesici olmadığı bir gün, migren ağrısı gibi, baş ağrısının çok şiddetlendiği bir anda tamamen tesadüfen şevketibostan otunun sarı çiçeklerinden bir miktar yediğini ve baş ağrısının geçtiğini söyledi. Bu çiçeklerin tadının kullanmakta olduğu ağrı kesiciler gibi acı bir tadı olduğunu anlattı.
Bu durumun tesadüf olup olmadığını kavrayabilmek için başının ağrıdığı başka zamanlarda da bu bitkinin çiçeklerinden yediğini ve yine ağrısının kesildiğini ifade etti. Artık her başı ağrıdığında bu çareye başvuran çobanın beyaz olan saçlarının da siyaha döndüğünü iddia etti.”
Şevketibostanın bu hikâyedeki etkisi aslında deriye renk veren pigmentlerle alakası olduğuna işaret ediyor. Baş ağrısına iyi geldiği için düzenli kullanılan bu bitkinin saçtaki beyazlığı değiştirmesi Vitiligo üzerinde etkili olup olmadığı noktasında bizi düşünmeye sevk etti.
Karaciğeri desteklediği ve farklı mekanizmalarla pigmentleri iyileştirmekte etkin olduğu geleneksel reçetelerle görülen şevketibostan bitkisi pozitif bitkiler listesindedir ve bu anlamda kullanılabileceğine dair bilimsel çalışmalar vardır.