Kabızlık neredeyse herkesin en az bir kere yaşadığı, bağırsak hareketlerinde zorluk, dışkılama durumunda ağrı olması ve uzun süre tuvalete çıkamama durumudur.
Kabızlık durumunu oluşmasında beslenme doğrudan etkilidir. Yanlış beslenme alışkanlığı, yetersiz sıvı alımı, fast food tarzı beslenme kabızlığın en temel nedenlerindendir.
Kabızlık Nedenleri
- Az su tüketimi
- Lifli/posalı beslenme yetersizliği
- Hareketsizlik
- Stres
- Uzun süre yağsız beslenme
Kabızlığa Ne İyi Gelir?
Kabızlık durumunda Beslenme Önerileri
Kabızlığa neden olan sağlıksız yeme davranışları düzelmeye başladığı andan itibaren iyileşme süreci de başlar. Özellikle çocukluk çağında görülen kabızlık problemlerinde erken yaşta sağlıklı yeme davranışları aşılanmalıdır.
- Lifli Gıdalar tüketin
İyi lif kaynakları;
- Tam buğday ekmeği ve tam tahıllı makarna, yulaf ezmesi ve kepekli tahıllar gibi tam tahıllar.
- Mercimek, fasulye, barbunya, soya fasulyesi ve nohut gibi baklagiller.
- Meyveler, kabuğu soyulmamış elma, portakal ve armut gibi meyveler.
- Havuç, brokoli, yeşil bezelye ve karalahana gibi sebzeler.
- Badem, yer fıstığı ve ceviz gibi yağlı tohumlar.
- Bol su tüketin
Tüketilen lifin bağırsak hareketini artırması için bol su içilmelidir. Ayrıca su dışkılama geçişinin daha ağrısız gerçekleşmesini de sağlar.
- Bazı Yiyeceklerden Kaçının
– Fastfood
– Lifsiz gıdalar
– İşlenmiş ve katkı maddesi içeren paketli gıdalar
– İşlenmiş et ürünleri
– Dondurulmuş ve hazır yiyecekler
- Egzersiz Yapın
Bağırsak hareketlerini artırmak ve sindirim salgılarını harekete geçirmek için günde 30-45 dakika egzersiz yapılmalıdır. Bu egzersizler hafif tempoda yürüyüş, esneme ve germe hareketleri şeklinde olabilir.
Kabızlık İçin Doğal Kürler
Kronik kabızlıkta beslenme değişiklikleri ile beraber tedavide kürler ve çaylar çok etkili olabiliyor. Ev ortamında doğal olarak hazırlayabileceğiniz kür ve çayları sizin için derledik:
- Keten Tohumu Kürü
- 1 yemek kaşığı öğütülmüş keten tohumu
- 1 yemek kaşığı öğütülmüş psilyum
- 1 rendelenecek elma
- 1 kase yoğurt
Bu karışım yoğurt ekşimeden 6-7 saat muhafaza edilir. Sabah aç karına yemekten 2 saat önce tüketilmelidir.
- Kuru İncir Kürü
Hareketsizlik ya da yanlış beslenme sonucu oluşan kabızlık için kuru incir 2 bardak süt içinde kaynatılır ve içilir. Kaynamış incir de ayrıca yenilir. Lif yönünden son derece zengin olan incir, bu sorunun çözüm noktasıdır. Sindirim sistemi bozukluklarına iyi gelir.
- Kabızlık Gideren Çay
1 litre kaynamış suya;
- 1 tatlı kaşığı sinameki
- 1 tatlı kaşığı karahalile
- 1 tatlı kaşığı keten tohumu eklenir 5-10 dakika demlemeye bırakılır. Ardından gün içinde tüketilir.
Kabızlık Tedavisinde Etkili Olan Bitkiler
- Civanperçemi
- Bodur otu
- Altın otu
- Çıban otu
- Atkestanesi
- Damarotu
- Defne tohumu
- Ayrık otu
- Üzerlik
- Zencefil
- Mayıs papatyası
Listelenen bitkilerden özellikle altın otu bitkisi kronik kabızlık ve hemoroit durumunda bilimsel çalışmalarda ve halk arasında faydası kanıtlanmış olan bir bitkidir. Toplardamardaki genişlemeleri gidererek hemoroit şikâyetlerinin ve sindirim problemlerinin geçmesine yardımcı olur.
Kabızlık Hakkında En çok Sorulan Sorular
Hamilelikte Kabızlık Durumunda Ne Yapılmalıdır?
Hamilelik sırasında vücudunuzdaki hormon değişiklikleri ve günlük alışkanlıklarınız kabızlık olasılığınızı artırabilir. Ayrıca doğum sonrasında özellikle de sezaryen doğumdan sonra yaşanan psikolojik ve fizyolojik stres kabızlığa neden olabilmektedir.
- Her gün 25-30 gram lif açısından zengin yiyecekler yiyin.
- Her gün 8-12 bardak su için.
- Haftada üç kez 20-30 dakika hafif veya orta tempoda egzersiz yapın.
- Kabızlığın giderilmesi için yukarıda tarifini verdiğimiz kürleri uygulayabilirsiniz. Çay kürünü ve önerilen bitkileri tüketmeden önce doktorunuza danışınız!
Hazırlayan: Uzman Diyetisyen Sibel ATASEVEN
Kaynakça
-
- Bellini, M., Tonarelli, S., Barracca, F., Rettura, F., Pancetti, A., Ceccarelli, L., … & Rossi, A. (2021). Chronic constipation: is a nutritional approach reasonable?. Nutrients, 13(10), 3386.
- Fernàndez-Banares, F. (2006). Nutritional care of the patient with constipation. Best Practice & Research Clinical Gastroenterology, 20(3), 575-587.
- Speridião, P. D. G. L., Tahan, S., Fagundes-Neto, U., & Morais, M. B. D. (2003). Dietary fiber, energy intake and nutritional status during the treatment of children with chronic constipation. Brazilian Journal of Medical and Biological Research, 36, 753-759.
- Dr. Muammer Yıldız Vaka Çalışmalarından Ele Edilen Geri dönüşler.
