Fesleğen birçok çeşidi bulunan bir bitkidir. 60’tan fazla çeşidi bulunduğu bilinir. Fesleğenin bu çeşitleri arasında adını duymaya çok alışkın olduğumuz reyhan bitkisi de yer alır. Fesleğen çeşitlerine göre tadında, görünüşünde farklılıklar oluşur. Elbette bu sebeple reyhan, faydaları, morfolojik yapısı ile ayrıca değerlendirilmelidir.
Reyhan, yeşil parlak renkte bir bitkidir fakat bazı çeşitlerinde renginin mor ve kırmızı olduğu da görülür. Yaprakları sivri uçlu ve yuvarlaktır. Baskın bir kokuya ve tatlı bir tada sahiptir.
Reyhan bitkisinin içinde bulunan vitamin ve mineraller şunlardır:
- Magnezyum
- Potasyum
- Demir
- A vitamini
- K vitamini
- Çinko
- Kalsiyum
- Manganez
Reyhan Bitkisi Nasıl Yetiştirilir?
Reyhan Bitkisinin Bakımı
Reyhan bitkisi doğrudan güneş almayı sevmez fakat buna rağmen aydınlık bir ortamda yetişir; beslendiği ortamın karanlık olmaması gerekir.
Reyhanın ekildiği toprağın besin değerinin yüksek olması gerekir. Sulama esnasında hassas olmalı ve bitki fazla sulanmamalıdır. Zira reyhan fazla suyu sevmez, onu haftada bir köklerinden sulamak yeterli olacaktır.
Geniş bir saksıda önceden hafif nemlendirilmiş bir toprağın ortasına reyhan tohumu yerleştirilir ve hafif bir şekilde üstü toprakla kapatılırsa reyhan bitkisi ekilmiş olur. Ardından yaşayacağı ve büyümesi için belirtilen koşulları sağlarsanız; rüzgarsız, ılık bir mekânda sağlıklı bir şekilde büyüyecektir.
Reyhan Bitkisi Ne Zaman Toplanır?
Reyhan bitkisinin toplanabilmesi için çiçeklerinin açması gerekir. Genel olarak reyhan ilkbaharda ekilir. Ve sonbahara kadar varlığını korur.
Reyhan Bitkisi Nasıl Kurutulur?
Reyhanı kurutmak niçin önemlidir? Çünkü taze reyhanın ömrü pek uzun olmaz. Kış mevsiminde de reyhandan istifade edebilmek adına bitki kurutulabilir. Peki, bu kurutma işlemi nasıl yapılmalıdır? Kurutma aşamalarını şöyle listeleyebiliriz:
- Reyhan bitkisini iyice yıkayın.
- Bitkiyi yıkadıktan sonra suyunu süzün.
- Kalın olan sapları ayırın. Bu kalın sapların dışında, geriye kalan kısımları kullanacaksınız.
- Yıkanmış ve ayıklanmış kısımları bir örtünün üzerine yerleştirin ve yayın.
- Ardından kurumaya bırakın. Kurumaya bıraktığınız yerin aydınlık, sıcak, nemsiz ve rüzgarsız olması gerekmektedir.
- Kuruma işlemi tamamen bitene kadar arada elinizle karıştırabilirsiniz. Tamamen kuruduktan sonra ise elinizle ufalayıp toz haline getirmeniz gerekir.
Kurutma İşlemine Yönelik Bir Dikkat!
Reyhan bitkisinin içinde vitamin, mineral ile beraber zeaksantin, lutein, beta-karoten, beta-kriptoksantin gibi antioksidanlar ve uçucu yağlar bulunur. Ancak kurutma işlemi esnasında bu bileşiklerden birçoğunu kaybeder. Bunun için reyhan bitkisinin kurutulmuş halinden de faydalanılabileceği gibi içeriğinde bulunan önemli bileşikleri kaybetmemesi adına ve en fazla verim elde edebilmek adına bitki daha çok taze tüketilmelidir.
Reyhan Bitkisinin Faydaları
Reyhan, daha birçok bitki gibi insan sağlığına oldukça faydalıdır. Farklı yiyecek ve içecek türleri ile bizlere birden fazla lezzet sunar. Reyhanın kullanım alanları ve hangi lezzetlerin kapısını araladığından söz etmeden evvel faydalarını belirtmek gerekir. Reyhan bitkisinin faydaları şunlardır:
- Reyhan, antioksidan deposudur.
- Bağışıklık sistemini güçlendirir.
- Kanser,
- Kalp hastalığı,
- Artrit,
- Diyabet riskini azaltır. Kan şekeri düzeyini düşürür.
- Akciğer, karaciğer, ağız ve cilt kanseri gibi farklı kanser türlerine karşı koruyucudur.
- Antibakteriyel özelliklere sahiptir. Bitkide bulunan yağlar vücudun birçok bölgesindeki enfeksiyonları gidermede yardımcıdır.
- Vücudun ödem atmasını sağlar.
- Reyhanda bulunan uçucu yağlar kolesterol, trigliseritleri düşürmeye yardımcı olur.
- Magnezyum içerdiği için kasların ve kan damarlarının gevşemesini sağlar, kan akışını iyileştirir.
- İçeriğinde bulunan esansiyel yağlar vücutta bulunan iltihapları gidermede yardımcıdır.
- Hazımsızlık gibi sorunları gidermede ve mide asidini düzenlemede faydalıdır.
- Baş ağrısı ve öksürüğe iyi gelir.
- Kaynatılır ise suyu tonik şeklinde cilt bakımında kullanılabilir.
Reyhan Bitkisi Nerelerde Kullanılır? Nasıl Tüketilir?
Reyhan genellikle;
- Çorbalar,
- Hamur işleri,
- Salatalar,
- Köfte, tavuk yemekleri,
- Bakliyat yemekleri,
- Kahvaltılıklar,
- Patatesli yemekler,
- Pilavlarda kullanılır.
- Ayrıca içecek olarak çayı ve şerbeti tüketilir.
Reyhan Şerbeti Nasıl Yapılır?
- 1 demet reyhanı yıkayın ve bir tencerenin içine yerleştirin.
- Tencerenin içine 6 su bardağı kaynamış sıcak su ekleyin.
- 6 yemek kaşığı toz şeker, 5-6 adet limon tuzu ekleyin.
- Şeker eriyene değin karıştırın ve tencerenin kapağını kapatın.
- Buradan sonra sıcak suyun içinde bekletin, kaynatmayın.
- Soğumaya bırakın.
- Süzgeç ile reyhanları ayıklayın.
- Ardından tüketebilirsiniz.
- Şerbetin tüm hazırlanış sürecinde kaynatma işlemi yapılmamaktadır. Bu şerbeti yaparken tencereyi hiç ocağa koymamalısınız.
Reyhan Şerbetinin Faydaları
- Öksürüğe iyi gelir.
- Bağırsak gazına faydalıdır.
- Ağız yaralarını tedavi eder.
- Zayıflamaya yardımcı olur.
- Kansızlığı önler.
- Arı sokmalarında faydalıdır.
- Kan şekerinin düşmesinden kaynaklanan baş dönmelerine iyi gelir ve önler.
- Strese faydalıdır.
Mor Reyhan Çayının Faydaları
- Ödem söktürür.
- İltihap giderir.
- Solunum yolu enfeksiyonlarını önler.
- Halsizliği giderir.
- Kanser hücrelerinin oluşmasını engeller.
- Göz sağlığında etkilidir.
- Sigara bırakma sürecine destek verir.
- Ağız ve diş sağlığında faydalıdır. Ağız kokusunu giderir.
- Migrene, baş ağrısına iyi gelir.
- Sakinleştirici etkisi bulunur.
- Sindirimi kolaylaştırır. Metabolizmayı güçlendirir.
- Cilt sağlığına etkileri vardır.
- Karaciğeri destekler.
- Emziren kadınların sütünü artırır.
- Öksürüğü keser.
Hazırlayan: Genel Yayın Koordinatörü Erva AYDIN